Lɩslaoongã dĩinã

Alkʋrãanã nɑsã (gom-sigdmã) la bõn-nɑɑnsã fãɑ sõmblm sẽn yɩɩdã wã Sunnã n bɑnd-ɑ n vẽnegdẽ

4-Lɩslaoongã zẽng-raadã

Lɩslaoongã tara zẽng-raad a nu sẽn yaa yẽgre, tɩ yaa tɩlae ne lɩslaam fãa t’a tablg ne-a, tɩ b yaool n tõog n sɩdg t’a yaa lɩslaama

A- rẽenem zeng-raoogã yaa kaset maanego tɩ Soab kae sẽn tõe n tũ n tɩlg kɑ be tɩ sã n pa Wẽnd ye, la a Mohammad me yaa Wẽnd Tẽn-tʋʋma.

La yẽ me la rẽenem gomd sẽn yaa tɩlae, tɩ sẽn kẽed a Lɩslaoongã dĩinẽ wã yεεl-a, a yetame: (m maan kaset tɩ soab sẽn na n tũ n tɩlg ka be, rẽnda Wẽnde, la m leb n maan kaset t’a Mʋhammad yaa Wẽnd yamba la A Tẽn-tʋʋma). n loe a sũurẽ wã ne a maanã wã zãnga, wala d sẽn da wels-a tɩ reng taoorã.

Rẽnd yẽnda loeta a sũurẽ wã, tɩ Wẽnde, Yẽ la Soab Yẽng tãa, sẽn pa roge, b ka rog-A me, la A ka tar mak-n-taare ne ned baa a yembr ye, la yẽ me la Naanda, zẽng sẽn ka yɩ Yẽ yɑɑ bõn-naanega, la Yẽnd a yembre la Soab sẽn sõmb tɩ b tũ-A, rẽnd naand ka be beenẽ, sã n ka Yẽ ye, la a loe t’a Mʋhammad yaa Wẽnd yambɑ la A Tẽn-tʋʋma, b sẽn sik wahɩ wã a soab zugu, n yi saasẽ wã, sẽn taasda wẽnd koeesã, A saglsã la A sẽn gɩdgã, yaa tɩlae tɩ b sɩdg-a bũmb ninga a sẽn kõ kibarã, la b tũ-a a sẽn sagl-a, la b zãag a sẽn gɩgd la a bugs n yi bũmb ningã.

B-Zeng-raoog a nu soaba: Pʋʋsgã yalsgo

Yaa Pʋʋsgã pʋgẽ la yembdã tagmas vẽnegda, la gãneg-m-mengã ne Wẽnde, A Naam zẽkame, rẽnd yamba yãsame t’a yaa sẽn gãneg a menga, n karemd Alkʋrãanã Aayae-rãmba, n zɩsgd Wẽnde ne A Yʋʋrã tẽegre la pẽgr buud toor-toore.A sulgda Wẽnd yĩnga la a lʋɩtẽ n tugund Suguudu Wẽnd yĩnga, n sõsd ne wẽnde la a kot-A la a bõosd-A A kũunã sẽn yaa zɩsgã. Rẽnd Pʋʋsgã yaa tõkre yambã ne a Soab ning sẽn naan-a wã sʋka la A leb n mi sẽn solge la sẽn vẽnege la a sẽn be pʋʋsdbã sʋka n leebdẽ wã. A leb n yaa sabab tɩ Wẽnd nong A yamba la A pẽnegd-a la A yard-a. Ned ning sẽn wa n basa Pʋʋsgã tɩ yaa zẽnk-m-meng n yi yembdem ne Wẽndã, Wẽnd gẽed-a lame la A kãab-a, t’a yi Lɩslaoongã dĩin pʋgẽ

La sẽn yaa tɩlae wã yaa Pʋʋsg a nu rɑɑr pʋgẽ, sẽn gũbg ne yãlsgo la Alhamdã karengo:

(Ne Wẽnd yʋʋrã bɑrk sẽn yɑɑ dũni gʋbg-n-yols Nɑɑbã, n yɑɑ Yɑoolem rɑɑr welg-n-yols Nɑɑbã la d sɩng d tʋʋmdã *

Pẽgr tigingu be ne Wẽnde sẽn yɑɑ bõn-naandsã Nɑɑbã*

sẽn yɑɑ dũni gʋbg-n-yols Nɑɑbã, n yɑa Yɑoolem raar welg-n-yols Nɑabã*

Yẽ la Nɑɑba Diĩnã rolb rɑɑre*

Foo bɑl lɑ d tũudɑ lɑ Foo bɑl lɑ d kot sõngre*

kãndg-do n tʋg So-tɩrgã*

rãmb nins Fo sẽn mɑɑn neemã b zugã sore, zẽng tɩ pɑ B sẽn gẽ-b rãmbã, pɑ sẽn menemsbã sore.)

{Al-Faatɩha 1-7}

La a karem bũmb ninga sẽn yaa yol-yol ne-a Alkʋrãanã Aayae wã, n leb n gũbg Rukuu maanego la Suguud maanego, la Wẽnd bõosgo, la yeel t’A yaa Bedre ne a koεεg sẽn na n yeele:(Allaahʋ Akbar) la a sẽn na n yɩlgd Wẽnd Yʋʋr Rukuuẽ wã n yetẽ; (Sʋbhaana rabbɩyal ʿaẓɩɩm) = m Soab zɩsgã yɩlgame, la Suguudẽ wã, a yetame: (̌̌Sʋbhaana rabbɩyal ʿaalaa) = m Soab zẽkdgã yɩlgame).

La taoor tɩ Pʋʋsgã na n ka kɩse, yaa tɩlae ne pʋʋsdã t’a yɩ yɩlemde n yi rẽgd-rãmbɑ, sẽn yaa rʋʋdum la we-kεεngɑ, yĩngẽ wã la futẽ wã la a Pʋʋsgã zĩigẽ, t’a yaa sẽn yõg koom, la rẽnda yaa a sẽn na n pek a nengã la a nus a yiibã n saag a zugã n yɑool n pek a não a yiibã.

T’a sã n mik t’a yaa gεnaab soaba, rẽnd yaa tɩlae t’a so ne a sẽn na n pek a yĩngã gilli.

C- Zeng-raoog a tãab soaba: yaa Zaka

Yẽ me yaa sõor sẽn yãke, ligd zugẽ wã, tɩ Wẽnd maan t’a yaa tɩlɑe n zɑo Rakãabã zugu, tɩ b kõt talsã la miskɩɩmbã, sẽn sõmb ne-ɑ wã n be zamã wã, bʋɩl yĩng tɩ b na paam n zẽk kongrã la tʋlsmã n bɑs-ba. La a sõorã ligdã pʋgẽ, yaa yiibu la pʋsʋka sẽn yi koang pʋgẽ (2 la 1/2 %) ligd zugẽ wã, tɩ b rɩk n pʋɩ neb nins sẽn sõmb ne-a wã.

La zeng-ra-kãngã, a yaa sabab tɩ gãd-taab sãeege nimbuiidã pʋgẽ n lagem ne nonglem la miningu, la song-taab b ne tɑɑb sʋkɑ la beemã lɑ kisgrã zẽkre sẽn be talsẽ wã rakãabã zugã, n leb n yaa sabab tɩ paoongã paasdẽ lɑ ɑ pukdẽ, tɩ arzεkã yaa sẽn rãmbde ne sor sẽn manege, n leb n tat nimbuiidã kõbg toor-toorã.

la Zakã, a yaa tɩlae arzεkã kõbg toor-toorã pʋgẽ, sẽn yaa ligdi la rũmsi la tɩ-biisi la bõn-bεεla la lago, la zẽng sẽn ka rẽnda. T’a sõorã yaa sẽn lagem n yõs taaba, tɩ yɑɑ arzεg zugẽ wã la yãkda, sẽn yi kõbg fãa arzεgsã kõbg pʋgẽ.

D- Zeng-raoog a naasẽ soaba: yaa Ramadaanã no-loeere

No-loeerã: yaa yõk n bas rɩɩbo, la yũubu, la pagb lagengo, ne Anniy sẽn yaa Wẽnd tũudum sẽn na n sɩng fagir pukri n na n tʋg n tãag wĩntoogã lʋɩɩse.

La no-loeerã kiuug ning Wẽnd sẽn maan no-loeerã tɩ yaa tɩlae a pʋgẽ wã, yaa kiuug a wae n soɑbɑ, sẽn yi moog kiuugã, yẽ me la kiuug ninga Alkʋrãanã sigb sẽn sɩng a pʋgẽ wã, Tẽn-tʋʋmã zugu -Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩnga-.

Wẽnd yeelame A Naam zẽkame:

(Rɑmɑdɑɑn kiuugã b sẽn sik Alkʋrãɑnã ɑ pʋgẽ wã tɩ yɑɑ kãndagr ne nebã lɑ vẽenese sẽn yɑɑ kãndagre lɑ welgre, lɑ sẽn sεεdɑ kiuugã yãmb pʋgẽ wã, bɩ ɑ loe-ɑ)

{Albakara:185.}

La yõod bεd sẽn be no-loeerã pʋgẽ, a minmisda ned sugr maanego, la a leb n kenged Wẽnd zoεεga la sɩd-kũun sũurẽ wã, bala yaa tɩ no-loeerã, a yaa bõn-soalgdg yamba ne Wẽnd sʋka, rẽnd ninsaal toẽeme n welg a yembre zĩig ningẽ n dɩ la a yũ, tɩ ned ka mi t’a kaoome ye. Rẽnd a sã n bas yel-kãngã tɩ yaa tũudum ne Wẽnde, n leb n yaa A saglsã baoobo, Yẽ A Yembre lagem-n-taar ka be ne-A ye, t’a miẽ tɩ ka lik n ne yẽnda ɑ tũudum kãngã pʋgẽ rẽnda Wẽnde, woto yɩta sababo n paas a sɩd-kũunã la Wẽnd-zoεεgã a nengẽ. Rẽ n kɩt tɩ no-loεtbã keoorã yaa zɩsg Wẽnd nengẽ, ka woto ye, b tara ragnoor sẽn welg toor zall arzãnã pʋgẽ, t’a yʋʋrã yaa Arrayaan “yũu-n-tɩg”.rɑg-noore.

La sakda ne lɩslaam t’a loe ne yam yãkre zẽng sẽn ka Ramadaan kiuugã pʋgẽ yʋʋmdã rasem-rãmb sẽn kellã fãa gilli, sã n ka tig a yiibã pʋgẽ, no-lokrã la kibsã raar bala.

H- Zeng-raoog a nu soaba: yaa Wẽnd Lohoremã Roog kaagre

yaa tɩlae n rog lɩslaam t’a maan-a vugr tãa a vɩɩmã pʋgẽ, a sã n paas rẽ, yẽnda yaa yam yãkre, Wẽnd yeelame, A Naam zẽkame:

(la roga nebã tɩ b kaag Roogã Wẽnd yĩnga, sẽn paam a sor n na tʋg be)

{Aal-ɭmraan: 97}.

Rẽnd lɩslaam bobdame n tʋg tũudumã zĩisẽ sẽn be Mak sẽn yaa tẽn-wagallẽ wã, hagiimdã kiuug pʋgẽ, yẽ me la baasg kiuug kiisã pʋgẽ, la taoor t’a na n ka kẽ maka, lɩslaam yeegda a futã la a yeelg hagiimdã futu, yẽ me yaa fo-lobds a yiibu sẽn yaa pεεla.

Rẽ poorẽ t’a sɩng hagiimdã tʋʋmã sẽn yaa kõbg toor-toorã, sẽn yaa Ro-zɩsgã gilgri, la kẽne Ṣafaa ne Marwaa sʋka, la a yals ʿArafa, la a gãand Muzdalɩfa, la zẽng sẽn ka rẽ.

La hagiimdã me yaa tɩgsg ne lɩslaambã sẽn yɩɩd bedrem tẽngã poor zugu, rẽnd ma-biiri la yolsgo la saglgo yaa sẽn sãeegd bãmb ne taab sʋka, b yeramã yaa yembre, b hɑgiimdã tʋʋm yaa yembre, yɩɩdlem ka be ne ned baa a ye a to zug ye, sã n ka ne Wẽnd-zoεεgɑ. La hagiimdã koeerã yaa zɩsgo, Nabiyaamã -Wẽnd pʋʋsg la A tɩlgr be a yĩnga- yeelame:

(Ned ning sẽn wa n kẽng hagiimdu, n ka maan kẽed-n-taare, n ka maan dĩin-yiib tʋʋma, a yita a zunuubã pʋgẽ, n lebg wala a ma wã sẽn rog-a raar ningã) [4]

[4] hadiisã yaa a Bʋẖaarɩ n reeg-a (2/164), kɩtaab alhag, (baab faḍl alhag almabrʋʋr) hagiimd sẽn maneg yɩɩdlem ragnoorã.

About The Author