Lɩslaoongã dĩinã

Alkʋrãanã nɑsã (gom-sigdmã) la bõn-nɑɑnsã fãɑ sõmblm sẽn yɩɩdã wã Sunnã n bɑnd-ɑ n vẽnegdẽ

1-Wẽn-yembgã koεεgã, lɑɑ ɭlɑɑhɑ ɩllɑl Lɑɑh (soab pa be sẽn tũud n tɩlg tɩ sã n pa Wẽnde)

Lɩslɑngã dĩin zeng raoogã ɑ yẽgrã, yaa Wẽn-yembgã koεεga (soab ka be sẽn na tũ n tɩlg tɩ sã n pa Wẽnd ye) lɑ sẽn pa tũ ne zeng raoog kãngã sẽn yaa kεgεnga, Lɩslaoongã meoong sẽn yaa wokã pa tar yãnesg zĩig ye, a yaa rẽenem gom tɩ ned ning sẽn kẽeda Lɩslaoongã sẽn sõmb n yεεl-a, n kõ sɩd ne-a, n loe n wãag-a ne a maanã wã fãa la a sẽn ratã fãa. Sã n yaa woto (soab ka be tɩ sã n pa Wẽndã), a võorã yaa bõe?

(soab ka be tɩ sã n ka Wẽndã) a rat na n yeelame:

-Naand buud ka be ne bõn-yoodsã rẽnda Wẽnde

-soaad la kẽnesda ne bõn-yɩtɩ wã kɑ be rẽndɑ Wẽnde.

-b sẽn na n tũ a soaba t’a sõmb ne tũudum ke be tɩ sã n ka Wẽnde.

Wẽnde Yẽ n naan ween-vɩʋ-kãngã sẽn yaa yalangã n be neerã. Sa-kãngã ne a ãdsã la a ãd bεd-bεdã sẽn kẽndã, b yaa sẽn kẽnd ne tũnugr sẽn tɑ, la rãmbg sẽn be neere, bũmb ka gãd-ba sã n ka Wẽnde ye. La tẽng-kãngã la a tãmsã la a ko-soodã, la a tãm-puusã la a kʋɩlsã la a tɩɩsã la a koodã, la a pemsma la a koomã, a ween-vɩʋʋgẽ la a mogrẽ, a yʋng la a wĩndga, la bõn-yood nins sẽn be a pʋgẽ wã fãa, la sẽn kẽnd a zug fãa, ad yaa Wẽnd n naan-a n kɩt t’a yɩ, a sẽn da ka be poorẽ.

Wẽnd yeelame A Naam zẽk yã, A Gaf wagallã pʋgẽ:

(la wĩntoogã zoetame n tʋd a tablʋg zĩigẽ, ad rẽnda yaa wilb Naabã kordgo sẽn yaa minim Naabã.

la Kiuugã Tõnd kord-a la sigb zĩisi, hal t’a wa tʋg n lebg wala tamar-gind kʋdre.*

pa segd ne Wĩndgã t’a paam Kiuugã, yʋngã me pa rengd windgã; la b fãa be vʋɩɩgẽ n rugda.)

[Yasɩɩn 38-40]

(la Tẽnga Tõnd yadg-a lame, la D tilg tãms a pʋgẽ, la D buls a pʋgẽ sẽn yaa kõbg fãa gill sẽn be neere*

tɩ yaa tags-n-gesga la tẽegre ne yamb fãa sẽn yaa lebs-m-meng soaba*

la Tõnd sika saagẽ wã koom sẽn tar barka, tɩ Tõnd bulsd ne a pʋto la bõn-bεεl sẽn kẽebde*

la tamar tɩɩsã sẽn yaa wogdo n tar gĩna)

[ƙaaf 7-10]

Wãnde yaa Wẽnd naanego, -A Naam yɩ wagall n zẽke- A maana tẽnga tɩ yaa sẽn tab n yõgne, n maan tɩ takr buud be beene sẽn zemse ne vɩɩmã sẽn tar tʋlsem n tʋg takr ningã, rẽnd tak-kãng pa yɩɩged rẽ tɩ kẽnã wɑ yɩ toog tẽngã zug ye, a leb n pa paoogde tɩ bõn-vɩtɩ wã wa yɩgs n yi a pʋgẽ wã ye. La bũmb fãa gill yaa sẽn kord A nengẽ.

La A sik saasẽ wã ko-yɩlenga, vɩɩmã sẽn ka tõe n yals tɩ ka tũ ne-a ye.

(la Tõnd maana bõn-vɩɩl fãa n yi koomẽ)

[Al-Anbiyaa’ʋ 30],

N yiis ne-ɑ bõn-bundi la tɩ-biisi, n yũnug rũms la ninsaalb ne-a, la A segl tẽngã ɑ sẽn na tõog n gũ koomã, tɩ koomã na n kẽne n tuk soy tẽngã poorẽ ko-nin wʋsgo la kʋlse.

La A leb n buls sẽn tũ ne koomã pʋt sẽn be neere, ne a tɩɩsã la a tɩ-puudã, la a neermã sẽn tar yam-leoogã. Wẽnd la Naab ning sẽn maneg bũmbã fãa naaneg tɩ yaa neere, la A sɩnga ninsaal naanegã ne tãndo.

Ad ninsaal rẽenga Wẽnd sẽn naane yaa ninsɑɑlbã saambã a Adama -Tɩlgr be a yĩnga- A naan-a la ne tãndo, rẽ poorẽ t’A zems-a tɑɑbɑ, n nɑɑn-a, n fʋʋs A vɩɩmã a pʋgẽ, rẽ poorẽ t’A naan a pɑgã ne ɑ mengã, rẽ poorẽ t’A maan a koɑmbã (pendã) sẽn tũ ne koom sẽn yaa yaalga.

Wẽnd yeelame A Naam zẽk yã:

Lɑ ɑd Tõnd naana ninsɑɑlã sẽn tũ ne tãndo*

Rẽ poorẽ tɩ Tõnd maan-a t’a yaa mani n ning-a tɑbleg zĩig sẽn yõgne*

rẽ loogr poorẽ tɩ Tõnd naan mɑni wã t’a yaa zɩ-pelle, rẽ poorẽ tɩ Tõnd naan zɩ pellã t’a legb nem-gilgu, rẽ poorẽ tɩ Tõnd naan nem-gilgã t’a lebg kõbre, rẽ poorẽ tɩ Tõnd sẽgn kõbrã nemdo, rẽ poorẽ tɩ Tõnd maan-a t’a yaa naaneg a to, Wẽnd bark yɩ wagelle sẽn naand tɑ nɑɑngã sõmlem yɩɩd nɑngdb buud fãɑ!

[Almuuminuun 12-14]

A leb n yeelame A Naam yɩ wagelle:

(yãmb pa ne bũmb ning y sẽn kiigd sẽn yaa mani wã? *

yaa yãmb n naand-a bɩɩ bɩ yaa Tõnd la Naandã? *

Tõnd korda kũumã yãmb pʋgẽ, la Tõnd pa yɩ n yaa b sẽn na n põsg-b rãmb ye.*

ne D na tedg yãmb bilgri, la D yẽbg yãmba bũmb ning yãmb sẽn pa mi pʋgẽ).

[Al Waakɩ’ a 58-61]

Tags neere n ges Wẽnd sẽn naan foomã tɩ fo nɑ yã yel-solemde, sẽn yaa tʋʋm-teedo fo yĩngẽ wã la nao-kẽndre sẽn maneg tɩ ta, ned sẽn pa mi b tʋʋmã rẽnda bilfu, tɩ b pa gomd b na tõog n maan-b tɩ b kẽn wala bãmb sẽn ratã, rẽnd fo na n yãa Adam Biig yĩngẽ wã, tʋʋm-teoog sẽn be beene, tɩ yaa rɩɩbã werb bala, n sɩng noorẽ wã, t’ɑ wãasg rɩɩbã n zendg-a, sẽn na yɩl t’a volbã yɩ nana, rẽ poorẽ tɩ b lobg sag-võrã kokor dagsẽ wã, ti kokor raoogã pak yamã sore, la a yaool n yẽd pemesmã sorã, rẽ poorẽ tɩ sag-võrã salg n sig yãadẽ wã, sẽn tũ ne yamã sẽn yilimd wakat fãa gilli,

La yãadẽ wã, rɩɩbã werbã kelledame n duumdẽ bala, ne rɩɩbã sẽn na n wa lebg koom tɩ b pak soy yãadẽ wã, rẽ poorẽ t’a teese, tɩ werbã yaa sẽn ket n werda, halɩ n na n tʋg n lebg bũmb a to tɩ zemsd ne yĩngã fõogre,

rẽ poorẽ t’a yi be n kẽng yã-bãɑnsẽ wã, beene me werbã yaa sẽn ket n tongdẽ bala, tɩ rɩɩbã wa lebg yalẽ ninga a sẽn tõe n fõoge sẽn tũ ne yãadã koom, t’ɑ lɑgem zɩɩmã n zoetẽ.

Tɩ wãnde me yaa tʋʋm toeeg sẽn be beene tɩ yaa zɩɩmã zoees yell bɑlɑ, sẽn be gĩin pʋgẽ sẽn gĩdi, lak tɩ b sã n tẽeg-a a woglemã na ta kɩlo tus ka tεgse, a yaa sẽn tõk ne zĩigɑ tɩ b boond zĩ-kãngã tɩ sũuri, a yam pa yiti a pa yaade ne zɩɩmã rɩk n pʋɩ yĩngã zɩ-soyã fãa gilli.

tɩ tʋʋm teoog a ye to be beene n gesd vʋʋsmã yelle, tɩ naasẽ soab be be n get gĩinã yelle, tɩ yoobẽ soab be be n get (rẽgdã) we-kεεngã yiisgu, tɩ yoob lɑ yopoe la piig be beene, tõnd sẽn paasd bãngr raar fãa ne-bɑ lɑ yεl nins tõnd sẽn pɑ mi d mensã pʋgẽ wã waooglem n yɩɩd tõnd sẽn mi wã. Rẽnd yaa ãnd n naan ninsaal kãngã, ne manegr sẽn ta tεk woto, sã n pa Wẽnde?

Rẽ n kɩt tɩ tudgr sẽn yɩɩd bedrem dũni wã pʋgẽ bõn-naandsẽ wã, yaa fo sẽn na n maan lagem-n-taar ne Wẽnde, tɩ Yẽ n yaool n naan foom.

fo na n tudame ne sũur sẽn pake, la yõor sẽn ya yɩlɩnga, la f tagse n ges Wẽnd naand neerã pʋgẽ -A Naam zẽk yã- ges pems-kãngã tõnd sẽn fõogd-a wã, t’a wat fo nengẽ zĩig fãa gilli, n pa tar kõbgo tɩ nin ne-a ye, t’a sã n yaool n wãag n bas foom minit sõor bala, fo na bas vɩɩmã, ad ko-kãngã fo sẽn yũudã, la rɩɩbã fo sẽn rɩtã, la ninsaal ning fo sẽn nongã, la tẽng ning fo sẽn kẽnd a zugã, la saag ning fo sẽn get-a wã, fo nifrã sẽn ne bũmb ning fãa la a sẽn pa ne, sẽn yaa bõn-naandse, sẽn yaa bedr la kɩdga, rẽ fãa gill yaa Wẽnd nɑɑngã sãndɑ, sẽn yaa naan toog Soabã n yaa Mitã.

Ad tags n ges Wẽnd bõn-naandsã pʋgẽ wã, a wĩnigda tõnd Wẽnd bedremã la A tõogã, la ad nebã sẽn yɩɩdɑ ne yalamdo, la zɩɩlem, la menengo, yaa ned ning sẽn yãt naan kãngã sẽn be neerã, sẽn yaa bedrã n zems taab n manes tɩ ta wã, sẽn wĩnigd tõog sẽn pa tar tεka, tɩ rẽ poorẽ ta ka kõt sɩda ne nɑɑnd ning sẽn kɩt-a t’a yɩ n yi kaalem pʋgẽ wã. Wẽnd yeelame A Naam zẽk yã:

(bɩ b naana bãmb tɩ pɑ tũ ne bũmbu, bɩ yaa bãmb la naandbã? *

bɩ bãmb n naan saasã la Tẽngã? Pa woto ye! B pa bãng n wãag ye.)

[Aṭṭʋʋr: 35-36]

Ad Wẽnde, -A Naam yɩlɩg n zẽke- neb nins yεlẽ sẽn pa toeemã, sẽn tɩlg n yi gẽdgã, b mĩ-A lɑme tɩ pɑ tũ ne kɑreng ye, bɑlɑ A ningɑ Adam Biig naanegã pʋgẽ, togogo, lɑ rllgo n tʋg A nengẽ, la ninsaalã b wat n tʋg n menes-a lame lɑ b zãag-ɑ n yi-A, -A Naam yɩlg yã-.

Yaa rẽ n kɩt tɩ yel-beed sã n paam-a, maa sãanga, maa pakre, n teeg yel sẽn gũbgi, zem tɩ yaa ween-vɩʋʋgẽ maa yaa mogrẽ, la a sẽn lebsd a meng tao-tao Wẽnd nengẽ, n baood sõngre, la fãagre sẽn yi Wẽnd nengẽ n yi bũmb ning yẽ sẽn be wã pʋgẽ, la Wẽnde -A Naam yɩlg yã- A Reegda pɑkr-soɑb boolle t’a sã n bool-A, la A leb n pãrgd wẽnga n basd-a.

Ad Naand kãngã sẽn yaa zɩsgã, A bedremã yɩɩda bũmbã fãa gilli, pa woto ye, b pʋs n pa rɩkd-A n mak ne bũmb baa a yembr ye, A bõn-naandsã pʋgẽ ye, rẽnd Yẽnd la Bedr ning A zɩslemã sẽn pa tar toaaga, ned baa a yembr me ka tõe n gũbg-A ne bãngr ye. b sẽn sɩf A soab ne zẽkr sɩfo A bõn-naandsã zugu A sa-gandã yĩngri.

(Bũmb pa be n wõnd-A ye, la Yẽnda la wʋmbda n yaa neta)

[Aššʋʋraa: 11]

bũmb pa wõnd-A A bõn-naandsã pʋg ye, la bũmb fãa sẽn be fo yamẽ wã, Wẽnd pa boto ye.

A nee tõndo -A Naam yɩlg yã- A saasã zugu, la tõnd pa ne-A ye

(nin pa gũbgd-A ye, la Yẽ gũbgda ninã fãa, la Yẽnda la minim sẽk Soɑbɑ n yaa minim bedr Soaba)

[Al-An’ʿaam 103]

Tõnd ninã mengã la d pãngã pʋs n pa tõe tɩ tõnd yã-A dũni-kãngã pʋgẽ ye

Ad Wẽnd nabiyaam-rãmbã yembr n kos n na n yẽ-A, yẽ me la a Muusa -tɩlgr be a yĩnga- sẽn wa n gom ne-A Ṭʋʋr tãngẽ wã t’A yeele: ” m Soab A Wẽnde, wilg maam t’m yã-Fo”. Tɩ Wẽnd yεεl-a -A Naam zẽk yã-:

(fo kɑ nɑ n yã Mɑɑm lɑe, lɑ ges tãngã tɩ sã n mik t’ɑ tõog n tɑbl ɑ zĩigẽ wã rẽnd f nɑ n yãɑ Mɑɑm”. Lɑ ɑ Soɑbã sẽn wɑ n zɩsg tãngã kɩtɑme tɩ tãngã bõgse, t’ɑ Muusɑ lʋɩ n sobge. Lɑ ɑ sẽn wɑ n vʋʋgã, ɑ yeelɑme: “yɩlgemd be ne Foo, ɑd mɑm lebg n tʋgɑ Fo nengẽ, lɑ mɑɑm lɑ sɩd kõtbã rẽenem soɑbã”)

[Al-A’ ̌ raaf 143].

Rẽnd tãng bedrã sẽn zẽkã, a wurame n dʋʋge n sãeege, Wẽnd Naam pãngã yĩngɑ, rẽnd ninsaal na n yɩ wãnã ne yẽ pãngã sẽn yaa yaalgã n yã Wẽnde.

la sẽn be Wẽnd sɩf-rãmbã pʋgẽ, yaa t’A yaa Tõod ne bũmbã fãa.

(lɑ Wẽnd kɑ yɩ tɩ bũmb bɑɑ fʋɩ sɑɑsẽ wã mɑɑ tẽngã zugu n na n põsg-A ye)

[Faaṭɩr 44].

vɩimã la kũumã bee Wẽnd nugẽ, bõn-naandg fãa tara tʋlsm ne-A, tɩ Yẽ yaa sẽn sek A Menga, n yi bõn-naandsã fãa gilli, A yeelame, -A naam zẽk yã-:

(Yãmb ɑ nebã! Yãmb lɑ tʋlsem-dãmb ne Wẽnde, lɑ Wẽnde, Yẽ lɑ sek-m-meng Soaba n yɑɑ pẽgr Naaba)

[Faaṭɩr 15 ]

la sẽn leb n be Wẽnd sɩfẽ wã, yaa minim sẽn gũbg ne bũmbã fãa gilli.

(la yel-soaandi kʋɩlem-biis bee A nengẽ, ned ka me-a tɩ sã n pa Yẽ ye, la A mi sẽn be wen-vɩʋʋsẽ la mogrẽ, la vãoog buud pa lɩʋte, rẽndame t’A mi a tĩiri, pa bõn-bεεlle sẽn be tẽngã ligs pʋgẽ, pa bõn-maasre pa koεεnga, rẽndame t’a be gaf sẽn vẽnegd pʋgẽ)

Al-An’ʿaam 59],

A mii tõnd zεlmã wã sẽn gom bũmb ningã wã, la tõnd yĩn-wilã sẽn tʋmdã, hal tõnd sũy wã sẽn solg bũmb ningã wã

(A mii nin sẽn zãmbde, la bũmb ning yãad sẽn solgde)

[Gaafɩr 19]

Rẽnd Wẽnde, A nee tõndo, n mi tõnd tʋʋmã, bũmb baa a ye ka solg-A tẽngã pʋgẽ maa saasẽ wã, A pa maand yam yaal-yaale, A pa yĩmdi, A pa gõe. A yeelɑme A nɑɑm zẽkyã:

(Wẽnde, soɑb sẽn tũud n tɩlg kɑ be tɩ sã n pɑ Yẽ ye, A yɑɑ Vɩta sẽn pid Soɑbɑ n yɑɑ Mɑɑn-m-toor Soɑbɑ, gõeem pɑ yõnkd-A, pɑ Suusgu, A soo sẽn be sɑɑsẽ wã lɑ sẽn be tẽngẽ wã, ãnd n nɑ n sugs A nengẽ tɩ sã n pɑ ne A yɑrdɑ, A mii sẽn be bãmb neng tɑoore lɑ b poorẽ, lɑ b pɑ gũbg bũmb A bãngrẽ wã ye sã n pɑ A sẽn tʋlle, A nɑɑmã goeel tɑgr zĩigẽ yãmbɑ sɑɑsã lɑ tẽngã, lɑ b yiibã gũudum pɑ pɑk Wẽnde lɑ Yẽ lɑ Zẽkr Nɑɑbɑ n yɑɑ Zɩsgo)

[Albaƙara: 255].

A tara sɩf-rãmb sẽn pidi, boogr sẽn ka a pʋgẽ tɩ zang ka a pʋgẽ ye.

A tara yʋy sẽn yaa sõma zãngɑ, la sɩf-rãmb sẽn zẽke, A yeelɑme A nɑɑm zẽkyã:

(Lɑ Wẽnd n tɑr yʋy sẽn yɑɑ sõmɑ, bɩ y kos-A ne-bɑ, lɑ y bɑs sẽn wẽndb A yʋyã, b nɑ n dolb lɑ b sẽn dɑ tʋmdã.)

[Al-A’ ̌ raaf 180].

la Wẽnde, -A Naam yɩlg yã- A pa tar gεεsda, A pa tar sõngda.

A yɩlgame -A Naam yɩlg yã- n yi paga la biiga, pa woto ye, Yẽ n pʋs n sek A menga n yi rẽnda fãa gilli, Wẽnd yeelame, A Naam zẽk yã:

(yeel tɩ Wẽnd yaa a yembre*

Wẽnd la Tikda.*

A ka roge, b ka rog-A *

A leb n ka tar mak-n-taag ba a ye)

[Al-ɭhlɑɑs:1-4].

Wẽnd yeelame A Naam zẽk yã:

(La b yeele: “yolsg Naabã tara biiga”.*

Ad yãmb wa ne yel-kisgdg sẽn yaa bedre.*

Saasã tʋll n pãrsame gom-kãngã yĩnga tɩ tẽmsã tʋll n pus n pãrse tɩ tãmsã tʋll n rat n sãeeg sãeegr tεkẽ.*

B sẽn yeel tɩ yolsg Naabã tara biigã yĩnga*

La pa sõmb ne yolsg Naabã t’A wa tar biig ye.*

Ad bũmb ning sẽn be saasẽ wã la tẽngẽ wã fãa wata yolsg Naab nengẽ tɩ b yaa yembse.)

[Maryam 88-93]

La Yẽnda, -A Naam yɩlg yã-, ad yaa Yẽnda la b sẽn bilgd-A ne waoor la neerem sifo, la pãnga la zɩslem, la waoog-m-menga, la naam, la gãndaalem.

Yẽ me la b sẽn sɩfd ne kũuni la yaafgo la yolsgo la manegre, yaa Yẽ la dũni yolsda, yolsg sẽn paamd bũmbã fãa gillã.

Yẽ n leb n yaa Laahr Yolsd ning A yolsgã sẽn reng A gãeegã.

la Yẽnda la kõat ning kũun sẽn pa tar toaaga, A baowã me ka sat ye.

la A yʋy wã fãa gill kiap yaa sẽn bʋ n manege, n wilgdẽ tɩ yaa pidb sɩf-rãmba, sɩf nins sẽn pa sõmb ne rẽnda Wẽnd a yembre.

la ned sã n bãng Wẽnd sɩf-rãmbã -A Naam yɩlg yã- a paasda sũurã nonglem la zɩsgr ne Wẽnde, la Wẽnd zoεεga la gãneg-m-meng ne Wẽnde.

Rẽnd “Laa ɩlaaha ɩlla Allah” maana, yaa tɩ fo ra wa tʋg n wẽnmes bũmbu sẽn yi tũudumẽ wã, rẽnda ne Wẽnd a Ye tãa, rẽnd tũud ka be sɩd-sɩda, sẽn na n tũ n tɩlg tɩ sã n pa Wẽnd ye, rẽnd yaa Wẽnd la b sẽn sɩfda soab ne Sob-n-tũudg sɩf-rãmba, lɑ pidbu, lɑ Yẽnd la naanda, n yaa rɩlgda, n yaa neemɑ kõtɑ, n yaa vɩɩmsda, n yaa kʋʋda, Soab ning sẽn kõt A bõn-naandsã, rẽnd yaa Yẽ ɑ ye tãa n sõmb ne dũudum, lagem-n-taag ka be ne-A ye.

Lɑ ned ning sẽn wa n tõdg Wẽnd tũudumã, maa a tũu zẽng sẽn pa Wẽnde, a maana lagem-n-taare, a kɩflame.

rẽnd suguudu, la rukuu’ʿu, la gãneg-m-menga la Pʋʋsgo, pa yɩte, rẽnda Wẽnd yĩnga.

la fãagr kosg pa baaoode, rẽndame tɩ yaa ne Wẽnd, kosg ka teesde rẽnda Wẽnd nengẽ, la tʋls-rãmb ka bɑoode rẽnda Wẽnd nengẽ, la Pẽnegr sẽn tũ ne tũudum pa mɑɑnde rẽndame tɩ yaa Wẽnd a Yẽ tãa yĩnga

(Yeele ɑd mɑm pʋʋsgã lɑ m kodgrã lɑ m vɩɩmã lɑ m kũumɑ yɑɑ Wẽnd A ye n so sẽn yɑɑ bõn-nɑɑnsã nɑɑbã*

Lɑgm-n-tɑɑg pɑ be ne-A ye, lɑ rẽ lɑ B sɑgl mɑɑm lɑ mɑm yɑɑ sɑk-n-tũ-rãmbã rẽenem soɑbɑ)

[Al-An’ʿaam 162, 163]

About The Author

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *